Tuesday, August 15, 2017

गुरुब्रम्हा गुरुर्विष्णु: गुरुर्देवो महेश्र्वर्: गुरु:साक्षात परब्रम्ह तस्मै श्री गुरवे नम्:

गुरुब्रम्हा गुरुर्विष्णु: गुरुर्देवो महेश्र्वर्:
गुरु:साक्षात परब्रम्ह तस्मै श्री गुरवे नम्:
 
========================================================
 
ધ્યાનામૂલામ ગુરુ મૂર્તિ,પૂજમૂલમ ગુરુ  પદમ,
માંન્ત્રમૂલામ ગુરુ વાક્યમ,મોક્ષ મૂલમ ગુરુ કૃપા.
 
========================================================
સરસ્વતી વંદના
શારદા દેવી સરસ્વતિ, દેજો માતા શુધ્ધ મતિ
મહિમા ગાવો ગુરૂ તણો, અતંર નિર્મલ શબ્દ ભણો
ગણપતિ વંદના
ગણપતિ હું વંદન કરૂં, તવ શરણે શીશ ધરૂં
શુધ્ધ બુધ્ધ સ્વામી આપજો, વિઘ્ન સર્વે કાપજો
ગુરૂ મહિમા
ગુરૂ બ્રહ્મા વિષ્ણુ શિવ,ગુરૂ સાક્ષાત પરબ્રહ્મ ઈવ
ગુરૂ પુરૂષોતમ પુરાણ પુરૂષ, ગુરૂ બલિ વરદાતા બરૂ (1)
ગુરૂ તાપત્રય હરણ સદા, ગુરૂ હરણ ભય મોહ મદા
ગુરૂ આદ્યબ્રહ્મ અવિચલ ગતી, ગુરૂ શુધ્ધ બ્રહ્મ સત્વમતિ (2)
ગૂરૂ કેવલ્ય સત્ય સનાતન, ગુરૂ અરૂપ અનંત અનાતન
ગૂરૂ સકલ બ્રહ્મ પરાત્પર, ગુરૂ અપરંપાર પરાપર (3)
ગુરૂ સત્યં જ્ઞાન અનંતરૂપ, ગુરૂ સચ્ચિદાનંદ બ્રહ્મ સ્વરૂપ
ગુરૂ પુરણ બ્રહ્મ પરમાનંદા, ગુરૂ માયાતિત મુકુંદા (4)
ગુરૂ નિર્વાણપદ મહા નિરંજન, ગુરૂ ભય ભ્રમ ભવદુ:ખભંજન
ગુરૂ ભવતારન હરન દુ:ખ, ગુરૂ કૃપાલુ નિત કરન સુખ (5)
ગુરૂ ઉદય કોટી પ્રકાશ ભાનુ, ગુરૂ અજ્ઞાન તિમિર હર જ્ઞાનુ
ગુરૂ શિતલ પૂનમ કે ચંદુ, ગુરૂ મિટાવન માયા ફંદુ (6)
ગુરૂ તોષ પોષ શાંતિ કરે, ગુરૂ સબ દુ:ખ અજ્ઞાન હરે
ગુરૂ જ્ઞાન પ્રકાશ ગોવિંદ ગોપર, ગુરૂ શેષ અશેષ મહિધર (7)
ગુરૂ અમૃતપદ અક્ષય ધામુ, ગુરૂ અંતર સબ ક્લેશ વિરામુ
ગુરૂ અકળગત બીજ સનાતન, ગુરૂ અધર અટલ નિત આસન (8)
ગુરૂ અલક્ષ્યરૂપ અનામી, ગુરૂ સકલરૂપ બહુનામી
ગુરૂ નાદબિંદુ કલા ૐકારા, ગુરૂ ધરણીધર સકલ જગધારા (9)
ગુરૂ બાવન અક્ષર સે બારા, ગુરૂ ચારો વાણી વેદ પસારા
ગુરૂ કૂટસ્થ સાક્ષિ કેવલ, ગુરૂ નિર્મલ સુગંધ પરિમલ (10)
ગુરૂ તુરીયાતીત પદ શુધ્ધા, ગુરૂ સર્વજ્ઞ નિત્ય બુધ્ધા
ગુરૂ અબાધિત કાલ અતિતા, ગુરૂ પ્રકાશ સ્વયં નિત્યોદીતા (11)
ગુરૂ આદિ મધ્યકર અંતા, ગુરૂ મિથ્યા પ્રપંચ ભનંતા
ગુરૂ અવધુત જ્ઞાન ગંભીરા, ગુરૂ ઐશ્વર્ય અમિત અમીરા (12)
ગુરૂ અચ્યુતરૂપ અદ્વૈતા, ગુરૂ સબ તિરથ પરમ પુનિતા
ગુરૂ નિરાલંબ બ્રહ્મ નિવાસા, ગુરૂ શ્રુતિ પ્રમાણ નિશ્વાસા (13)
નમો ગુરૂ શરણાગત પાલક, કરો કૃપા તવ જાણી બાલક
નમો ગુરૂ નિર્ગુણ ગુણ સગુણા, આપો શરણ સદગુરૂ મહાગુણા (14)
નમો ગુરૂ અનાથ કે નાથા, આપો શરણ ગુરૂ કરો સનાથા
નમો ગુરૂ સદાશિવ સ્વરૂપા, કરો કલ્યાણ નિજ બ્રહ્મ સ્વરૂપા (15)
નમો ગુરૂ પ્રાણજીવન શ્વાસા, ભક્તિ જ્ઞાન ભરો નિજ દાસા
નમો ગુરૂ બ્રહ્મજ્ઞાન વિજ્ઞાતા, તુમ સમાન નહીં કોઉ વિધાતા (16)
નમો ગુરૂ પ્રણતપાલ સુખસિંધુ, ચાહું એક જ અમૃત બિંદુ
નમો ગુરૂ મુક્તિ પદ નિર્વાણા, કાપો બંધ કરો વચન પ્રમાના (17)
નમો ગુરૂ શીતલ શાંત સધીરા, હરો ત્રિતાપ ગુરૂ મનની પીરા
જે જન કરે ગુરૂની સેવા, પાવે મનવાંચ્છિત ફલ એવા (18)
જે જન ગુરૂની કરશે પુજા, રહે નહીં ગુરૂથી અંતર જુદા
જે જન ગુરૂને પુષ્પ ચડાવે, તેનું મન અમન થઈ જાવે (19)
જે જન ગુરૂ ચરણોદક પીવે, તીરથ સકલ કોટી ફલ લીવે
જે જન ગુરૂને શીશ નમાવે, અંતરનું અભિમાન નસાવે (20)
જે જન તન મન શીશ સમર્પે, તાપર ગુરૂકૃપામૃત વરસે
જે જન ગુરૂના ચરણોને સેવે, સબ દેવન પુજાફલ લેવે (21)
જે જન સદગુરૂ ધરશે ધ્યાના, તે જન હોય નક્કી નિષ્કામા
જે જન ગુરૂ વચને ચાલે, તે જન મન સંશય નવ સાલે (22)
પારસ પરસે હેમ ન થાયે, તેને પારસ કેમ કહેવાયે
સેવે કલ્પતરૂ દારિદ્ર ન જાવે, કલ્પતરૂ તેને કેમ કહેવાયે (23)
અમૃત પીવે અમર ન થાયે, અમૃત તેને કેમ કહેવાયે
પીધે ગંગાજલ પાપ ન નાશે, કોણ જાવે ગંગાજલ આશે (24)
બેઠા પ્રકાશે ન જાય અંધારૂ, પ્રકાશ તેને કોણ કહેવારૂ
જે જન ગુરૂની નિંદા કરશે, કોટી જનમના પાતક ધરસે (25)
જે જન ગુરૂના દોષને જુવે, તે ઘુવડ થઈ અંધા હુએ
જે જન ગુરૂના વચન ઉથાપે, તે નર તપશે ત્રિવિધ તાપે (26)
અંતર ગુરૂથી જે જન કરશે, તે નર દિલમાં પાપ જ ભરશે
જે જન દેવે ગુરૂને ગાળ, તે જન પડળે જમની લાળ (27)
જે જન ગુરૂને શીશ ન નામે, તે જન શંકર કોપને પામે
હુકમ ગુરૂનો ચહુદિશે ચાલે, ચરાચરમાં કોઈ નવ ટાલે (28)
મુક્તિ ભક્તિના તુમ હો દાતા, સદગુરૂ તુમ સમરથ વિધાતા
સદગુરૂ તારો મહિમા અપારા, તુજ ગતિ ગુરૂ અપરંપારા (29)
શિવ સનકાદિક ગાતાં થાકે, શેષ બ્રહ્મા પણ કહેતા વાકે
શારદા દેવી ગાતાં હારે, જુગ જુગ ગાતાં તવ મહિમા રે (30)
ગણપતિ કલમ કામ ન આવે, લખતાં મહિમાં વિસ્મય પામે
મુક્તિ ભુક્તિ કાંઈ ન ચાહું, તવ કૃપા ગુરૂ એક જ આશુ (31)
અજ્ઞાન માયા મોહનું જાળું, ખોલો ગુરૂ વજરનું તાળું
કૃપા કરો ગુરૂ આપો કુંચી, સદગુરૂ યુક્તિ બતાવો ઉંચી (32)
સદગુરૂ કાપો કડી કરમની, મળે રીત સત મુક્તિ ધરમની
ગુરૂ તત્વ સમજાવો સારું, હોય કલ્યાણ જે રીતે મારું (33)
તુમ સમાન નહીં કો હિતકારી, અરજી આ અંતરની હમારી
આપો શરણ રાખો તવ પાસા, જાની કરી નિજ આપનો દાસા (34)
નહીં પંડીત કો વિદ્વાના, કરમ ધરમનું ન કોઉ જ્ઞાના
ખટદર્શન અરૂ વેદ પુરાના, સર્વ મર્મ કર મતિ અજ્ઞાના (35)
નિજ મતિ ગુરૂ મહિમા ગાયો, વાણી પાવન સ્વાંત સુખાયો
સત્યમિત્રાનંદ સદગુરૂ સમરથ, પાઉ ફલ ચારો પરમારથ (36)
ભજનપ્રકાશ ગુરૂ મહિમા ગાતાં, જ્ઞાન ગંગામાં નિત નિત ન્હાતા
આ સંસારે આવે ન જાવે, સદગુરૂ અમર પરવાના પાવે (37)
જે કોઈ મહિમા સદગુરૂ ગાશે, અંતે અમરપર ધામે જાશે
સંત ભક્ત સૌ જતિ સતિ, ઋષિ મુનિ સહું મહામતિ (38)
મહાપદના મુનિવરા મનાય, સહુને ૐ નમો નારાયણાય
શ્રીરામ જય રામ જય જય રામ,શ્રીરામ જય રામ જય જય રામ (39)
આરતી 
આનંદ મંગળ કરૂં હું આરતી હરિ
ગુરુ સંતની સેવા – [2]

પ્રેમ ધરીને મારે મંદિરીયે પધારો [2]
સુંદર સુખડા દેવા – વ્હાલા – [2]– આનંદ મંગળ

મારે આંગણિયે તુલસીનો ક્યારો [2]
શાલિગ્રામની સેવા — વ્હાલા – [2]-આનંદ મંગળ

પય પકવાન આગે ધરું —[2]
વિધવિધ ના ધરું મેવા – વ્હાલા—[2]– આનંદ મંગળ

મોર મુકટ મકરાધીત કુંડળ —[2]
શ્યામ સુંદર હારી જેવા – વ્હાલા—[2]– આનંદ મંગળ

ત્રિભુવન તારણ ભક્ત ઉધારણ —[2]
અખંડ મૂરતી અભેવા – વ્હાલા—[2]– આનંદ મંગળ

સંત મળે તો મહાસુખ પામું –[2]
ગુરુજી મળે તો મીઠા મેવા –વ્હાલા—[2]આનંદ મંગળ

સકળ તીરથ મારા ગુરુજીને ચરણે—[2]
ગંગા જમુના રેવા – વ્હાલા—[2]– આનંદ મંગળ

શિવ સનકાદિક ઓર બ્રહ્માદિક –[2]
નારદ શારદ જેવા – વ્હાલા – [2]આનંદ મંગળ

એની વાણી વેદે વખાણી  – [2]
નારશું  જાણે એવા – વ્હાલા – [2]– આનંદ મંગળ

જેના આંગણિયે કત નહિ કીર્તન – [2]
એ ઘર સમસાન જેવા – વ્હાલા – [2]– આનંદ મંગળ

ઝીણા ઝીણા મોતીડે ને ચોખલીયે વધાવું – [2]
આવો દરશન દેવા – વ્હાલા – [2]– આનંદ મંગળ

રતન જડિત બાજોટ ઢળાવું – [2]
આવ્યા દરશન દેવા – વ્હાલા – [2]– આનંદ મંગળ

કહે પ્રીતમ ઓળખો અવિનાશીને  – [2]
હરિનાં જન હરિ જેવા – વ્હાલા – [2]– આનંદ મંગળ
श्री सद् गुरु चालीसा
दोहा
निष्कंटक हो मारग स्वामी चोला हो निर्दोष।
सद् गुरु तुम्हरी शरण में, सदा रहे संतोष॥
चौपाई
जय जय जय गुरुदेव गुसांईं। कृपा करो दासन पर सांईं॥
तुम्हरी महिमा देव भी गावें । श्री चरणन में शीश झुकावे॥
सद्गुण जागे सब चितमाहीं।  गुरु कृपा बिनु संभव नाहीं॥
गुरु सेवा सम भक्ति न कोई। योग ध्यान आवत ना मोहीं॥
दीनन के तुम दीन दयाला। कृपा करो मो पर किरपाला॥
करनी से कुछ जोड़ा नाहीं। नहीं कहता मैं सुनी सुनाई॥
विधि नियम जप तप नहीं आवे। दास तुम्हारा दास कहावे॥
हूं तुम्हरे दासन को दासा और नहीं कछु मोरे पासा॥
सद् गुरु तुम हो दया के सागर। धन्य हुआ मैं दर पे आकर॥
सिद्धन को भी देने वाले। दाता अपने बड़े निराले॥
नारायण के दरस तुम्हारे। तुम भक्तन के प्राणन प्यारे॥
तुम्हारी लीला तुम ही जानो। दासन को प्रभु अपना माने॥
वेद शास्त्र की शोभा तुमसे। ब्रह्म वाक्य निकले हैं मुख से॥
रूप तुम्हारा ज्योति स्वरूपा। ध्यान तुम्हारा परम अनूपा॥
कृपादृष्टि सद् गुरु कर दीजे। भवबाधा मोरी हर लीजे॥
भक्ति को तुम याद बताते। दीनों पर तुम दया दिखाते॥
तीनों काल के तुम हो ज्ञाता। भगवान ही शरण में आता॥
चमत्कार तुम नित्य दिखाते। विश्वासी के भाग जगाते॥
तुम्हरो आसन ब्रह्म को आसन। आगे कहूं पाय अनुशासन॥
निबलों के संबल हैं दाता। जनम जनम का तुमसे नाता।।
परमहंस है परम गति में। अज्ञानी की यही मति में॥
समरथ तुम्हरी जग जाने है। जगत् गुरु दुनिया माने है॥
धन-धन सद् गुरु भाग हमारे। जो पाए हैं चरण तुम्हारे॥
शरणागत के तुम रखवाले। जो चाहे शरणागति पा ले॥
भूत प्रेत बाधा हर लेते। जहां एक दृष्टि कर देते॥
सब दीनन पर दया तुम्हारी। हे समदर्शी! जगत मुरारी॥
शोभा इस दर की है न्यारी। न्योछावर मैं बलि बलिहारी॥
श्रद्धा सुमन करे नित अरपन। पाया है गर मानव जीवन॥
मानव-जीवन कृपा राम की। महिमा जानो गुरु नाम की॥
भवसागर ये पार कराए। गुरु कृपा सब काम बनाए॥
अपनी सारी नेक कमाई। जन जन पे है सदा लुटाई॥
अपना तप प्रताप बांटते। विधि का लिखा रोज़ टालते॥
भाग पलट संतान दिलाते। रुके हुए सब काम बनाते॥
परम सिद्ध तुम जो भी फरमाते। वो सब अटल सत्य हो जाते॥
जो सद् गुरु की शरण में आया। जिसने सद् गुरु नाम कमाया॥
उस पर कभी कष्ट नहीं आया। जो मांगा सो उसने पाया॥
सिद्ध करो यह वाणी गुरुवर। तुम्हरी कृपा रहे जन जन पर॥
दास तुम्हारा सदा कहेगा। गुरु चालीसा अमर रहेगा॥
जो नित पाठ करेगा भाई। ता पर कृपा करे गुरु माई॥
जय गुरुदेव जय श्री गुरुदेवा। पारसनाथ करे नित सेवा॥

गुरु स्तुति मंत्र

 श्री गुरुभ्यो नमः
 श्री परम गुरुभ्यो नमः
 श्री परात्पर गुरुभ्यो नमः
 श्री परमेष्टी गुरुभ्यो नमः

अन्यथा शरणं नास्तित्वमेव शरणं मम 
तस्मात कारुण्य भावेनरक्षस्व परमेश्वर 
ये जो मंत्र है, शास्त्रों में गुरु की स्तुति में कहे गए है :-
 ज्ञान मूर्तये नमः
 ज्ञान योगिने नमः
 तीर्थ स्वरूपाय नमः
 जितेन्द्रियाय नमः
 उदारहृदयाय नमः
 भारत गौरवाय नमः
 पावकाय नमः
 पावनाय नमः
 परमेश्वराय नमः
 महर्षये नमः

शास्त्रों मे ज्ञानदाता, भक्ति दाता गुरु की स्तुति मे बड़े सुन्दर मंत्र है,मंत्र इस प्रकार है :-
 अविनाशिने नमः
 सच्चिदानंदाय नमः
 सत्यसंकल्पाय नमः
 संयासिने नमः
 श्रोत्रियाए नमः --- श्रोत्रियाए - माने जो सारे शास्त्रों का रहस्य जानते हैं, ऐसे गुरु को हम प्रणाम करते हैं ।
 समबुद्धये नमः --- वे सम बुद्धिवाले हैं, पक्षपात नहीं हैं जहाँ ।
 सुमनसे नमः --- उनका मन कैसा, बोले मन सुमन हैं, खिले हुए फूल की तरह; खिला हुआ फूल जैसे सब को सुगंध देता हैं, ऐसे वे सबको सुगंध , दिव्य जीवन जीने की प्रेरणा देते हैं, इसलिये गुरु की यह मन्त्र बोलकर स्तुति की-  सुमनसे नमः - उनके संपर्क में आते रहने से हमारा मन भी सुमन हो जाता हैं । फूल की तरह खिला हुआ रहता हैं; उदास, बेचैन, उद्विग्न, परेशान नहीं रहता ।
 स्वयं ज्योतिषे नमः --- माने साधक का भविष्य कैसे सुखद होगा, वो बता देते हैं ।
 शान्तिप्रदाय नमः --- वो सबको शान्ति का दान करते हैं, मन की शान्ति ।
 श्रुतिपारगाये नमः - श्रुति माने वेद-उपनिषद ।
 सर्वहितचिन्ताकाय नमः --- सबके हित का ख्याल करने वाले और सबके हित की बात करनेवाले गुरु को प्रणाम हैं ।
 साधवे नमः --- जो सच्चे साधु हैं, सच्चे संत हैं वास्तव में, उन्हे हमारा प्रणाम हैं ।
 सुहृदे नमः --- जो सबके सुहृद हैं, जैसे भगवान सबके सुहृद हैं, ऐसे सद्गुरु भी सबके सुहृद हैं ।
 क्षमाशीलाय नमः --- जो क्षमाशील हैं, हमारे दोषों को माफ कर देते हैं, ऐसे गुरु को हमारा प्रणाम हैं ।
 स्थितप्रज्ञयाय नमः
 कृतात्माने नमः
 अद्वितीयाये नमः --- अद्वितीय हैं, माने उनसे श्रेष्ट कोई नहीं हैं, ऐसे गुरु को हमारा प्रणाम हैं ।
 करुणासागराये नमः --- जो करुणा के सागर हैं, ऐसे गुरु को हमारा प्रणाम हैं ।
 उत्साहवर्धकाय नमः
 उदारहृदयाय नमः --- जिनका हृदय उदार हैं, ऐसे गुरु को प्रणाम हैं ।
 आनंदाय नमः --- आनंद और शांति का दान करनेवाले गुरु को प्रणाम हो ।
 तापनाशनाय नमः --- आदिदैविक ताप, आदिभौतिक ताप, आध्यात्मिक ताप - इन तीन तापों को दूर करनेवाले गुरु को प्रणाम हैं ।
{गुरु की वाणी वाणी-गुर, वाणी विच अमॄत सारा}
 दृद निश्चयाय नमः ------दृद निश्चय होने की प्रेरणा देने वाले गुरु को प्रणाम हैं ।
 जनप्रियाय नमः --- जो सबके प्रिय हैं, ऐसे गुरु को प्रणाम हैं ।
 छिन्नसंषयाय नमः
 जितेन्द्रियाय नमः --- जो जितेन्द्रिय हैं, जिनके सुमिरन से हम भी जितेन्द्रिय हो सकते हैं । इन्द्रियों को जीतनेवाले ऐसे गुरु को प्रणाम हैं ।
 द्वन्द्वातीताय नमः --- जो द्वन्द्वों से परे हैं, ऐसे गुरु को प्रणाम हैं ।
 धर्मसंस्थापकाय नमः --- धर्म का रहस्य बताने वाले और जन-जन के हृदय में धर्म की स्थापना करनेवाले गुरु को प्रणाम हैं ।
 नारायणाय नमः --- गंगाजी कोई साधारण नदी नहीं हैं, हनुमानजी कोई साधारण वानर नहीं हैं, उसी प्रकार गुरु भी कोई साधारण नर नहीं हैं, वो साक्षात नारायण हैं ।
 प्रसन्नात्मने नमः --- जो सदैव प्रसन्न रहते हैं और सबको प्रसन्नता बाँटते हैं, ऐसे गुरु को प्रणाम हैं ।
 धैर्यप्रदाय नमः --- जिनके दर्शन से, अपने आप धैर्य और शान्ति आ जाती हैं ।
 मधुरस्वाभावये नमः --- जिनका मधुर स्वभाव हैं, ऐसे गुरु को हमारा प्रणाम हैं ।
 बंधमोक्षकाय नमः --- बंधनों से मुक्ति दिलाने वाले गुरु को प्रणाम हैं ।
 मनोहराय नमः --- हमारे मन का हरण करने वाले गुरु को प्रणाम हैं । व्यक्ति के अन्तर मन में से संसार का आकर्षण हठ जाता हैं, गुरु के प्रति , ईश्वर के प्रति, ईश्वर के नाम के प्रति स्वभाविक ही रुचि होने लगती हैं ।

શ્રી  સદગુરૂ કવચ

दोहा
दया करी गुरुदेव ने दिल से किया जो याद।
रक्षा करने आ गए दास जी दीनानाथ॥
जिनके चरण महा सुखदाई । जिनकी शरण महाफलदाई॥
जिनका सिमरण सुख का धाम। ऎसे सद् गुरु को परणाम॥
जिनकी महिमा कही न जाए। जो दीनन के सदा सहाय॥
जिनके दरशन का प्रताप। हर ले सब दुख और संताप॥
जिनकी नज़र में जो भी आया। उसने अपना दोष कटाया॥
जिनको कहते औघड़ दानी। उनकी यह दुनिया दिवानी॥
जिनका ऊंचा है दरबार। जो दासों के हैं आधार॥
रंक जहां राजा बन जाते। ऎसा वो दरबार लगाते॥
भक्ति में शक्ति है भाई । बार बार ये बात बताई ॥
खेल नाम का ही सारा है। सद् गुरु नाम तेरा प्यारा है॥
माता पिता और तुम्हीं पालक। हम सब तेरे दास वा बालक॥
तुम्हीं मित्र और सखा हो। हम दासन पर सदा दया हो॥
नाम लेत बन जाता कारज। नाम सदा देता है धीरज॥
मानवता का पाठ पढ़ाते। सद् मार्ग पर सदा चलाते॥
ज़िसने अपना मान लिया है। उसने तुमको जान लिया है॥
जितना जाना उतना काफी। भूल चूक पर देना माफी॥
भक्तन का तुम नाम बढ़ाते। रोते आते हंसते जाते॥
जिनकी संगत में सब धाम। ऎसे दाता को परणाम॥
उनका होता बेड़ा पार। सिमरन है जिनका आधार॥
जिसने नाम की महिमा जानी। उसका नहीं रहा कोई सानी॥
सब संतों का है फरमान। नाम के पीछे है भगवान॥
गुरु नाम है कवच हमारा। क्या कर लेगा यह संसार॥
नाम ही रक्षा कवच कहाए। नाम ही बिगड़े काम बनाए॥
सद् गुरु कवच जो पढ़े पढ़ाए। वा पे विपत्त कभी न आए॥
दोहा
जय गुरुदेव का जाप ही सब मंत्रों का मूल।
“पारस” सतगुरु सदा रहेंदासों पर अनुकूल॥

શ્રી  સદગુરૂ મહિમા

परम पवित्र स्थान है सिद्धदाता का धाम।
सारे तीरथ कर लिए लेकर गुरु का नाम॥
गुरु चरण की धूल भी मिले अगर नादान।
दौड़ के सर पे धार लें या को नहीं बखान॥
ब्रह्म अस्त्र की काट है गुरु कृपा बेकाट।
गुरु किरपा जा पर भई वा की बन गई बात॥
अब आगे न व्यर्थ हो सांसों का व्योपार।
सिमर नाम गुरु देव का जो जग के आधार।।
गुरु बचावनहार है गुरु ही बक्षनहार।
जा के सिर पर हाथ है वा को बेड़ा पार॥
जहां समर्पण भाव है वहां गुरु आशीश।
बगिया सेवा धर्म की प्रेमासुंन से सींच॥
||  ગુરુ મહિમા  ||
 ગુરુ બિન જ્ઞાન ન ઉપજેગુરુ બિન મિટે ન ભેદ |
ગુરુ બિન સંશય ના મિટેજય જય જય ગુરુદેવ ||
 તીરથ કા હૈ એક ફલસંત મિલે ફલ ચાર |
સદગુરુ મિલે અનંત ફલકહત કબીર વિચાર ||
 ભવ ભ્રમણ સંસાર દુઃખતા કા વાર ન પાર |
નિર્લોભી સદગુરુ બિનાકૌન ઉતારે પાર ||
 પૂરા સદગુરુ સેવતાંઅંતર પ્રગટે આપ |
મનસા વાચા કર્મણામિટેં જન્મ કે પાપ ||
 સમદૃષ્ટિ સદગુરુ કિયામેટા ભરમ વિકાર |
જહઁ દેખો તહઁ એક હીસાહિબ કા દીદાર ||
 આત્મભાંતિ સમ રોગ નહીંસદગુરુ વૈદ્ય સુજાન |
ગુરુઆજ્ઞા બિન પથ્ય નહીંઔષધ વિચાર ધ્યાન ||
 સદગુરુ પદ મેં સમાત હૈંઅરિહંતાદિ પદ સબ |
તાતૈં સદગુરુ ચરણ કોઉપાસો તજિ ગર્વ ||
 બિના નયન પાવે નહીંબિના નયન કી બાત|
સેવે સદગુરુ કે ચરણસો પાવે સાક્ષાત્ ||

गुर्वष्टकम् 

शरीरं सुरूपं तथा वा कलत्रं,
यशश्चारु चित्रं धनं मेरु तुल्यम् |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
 1. यदि शरीर रूपवान हो, पत्नी भी रूपसी हो और सत्कीर्ति चारों दिशाओं में विस्तरित हो, मेरु पर्वत के तुल्य अपार धन हो, किंतु गुरु के श्रीचरणों में यदि मन आसक्त न हो तो इन सारी उपलब्धियों से क्या लाभ?
कलत्रं धनं पुत्र पौत्रादिसर्वं,
गृहो बान्धवाः सर्वमेतद्धि जातम् |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
2. सुन्दरी पत्नी, धन, पुत्र-पौत्र, घर एवं स्वजन आदि प्रारब्ध से सर्व सुलभ हो किंतु गुरु के श्रीचरणों में यदि मन आसक्त न हो तो इस प्रारब्ध-सुख से क्या लाभ?
षड़ंगादिवेदो मुखे शास्त्रविद्या,
कवित्वादि गद्यं सुपद्यं करोति |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
3. वेद एवं षटवेदांगादि शास्त्र जिन्हें कंठस्थ हों, जिनमें सुन्दर काव्य निर्माण की प्रतिभा हो, किंतु उनका मन यदि गुरु के श्रीचरणों के प्रति आसक्त न हो तो इन सदगुणों से क्या लाभ?
 विदेशेषु मान्यः स्वदेशेषु धन्यः,
सदाचारवृत्तेषु मत्तो न चान्यः |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
 4. जिन्हें विदेशों में समादर मिलता हो, अपने देश में जिनका नित्य जय-जयकार से स्वागत किया जाता हो और जो सदाचार पालन में भी अनन्य स्थान रखता हो, यदि उनका भी मन गुरु के श्रीचरणों के प्रति आसक्त न हो तो सदगुणों से क्या लाभ?
 क्षमामण्डले भूपभूपलबृब्दैः,
सदा सेवितं यस्य पादारविन्दम् |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
 5. जिन महानुभाव के चरणकमल पृथ्वीमण्डल के राजा-महाराजाओं से नित्य पूजित रहा करते हों, किंतु उनका मन यदि गुरु के श्रीचरणों के प्रति आसक्त न हो तो इस सदभाग्य से क्या लाभ?
 यशो मे गतं दिक्षु दानप्रतापात्,
जगद्वस्तु सर्वं करे यत्प्रसादात् |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
 6. दानवृत्ति के प्रताप से जिनकी कीर्ति दिगदिगांतरों में व्याप्त हो, अति उदार गुरु की सहज कृपादृष्टि से जिन्हें संसार के सारे सुख-एश्वर्य हस्तगत हों, किंतु उनका मन यदि गुरु के श्रीचरणों में आसक्तभाव न रखता हो तो इन सारे एशवर्यों से क्या लाभ?
न भोगे न योगे न वा वाजिराजौ,
न कन्तामुखे नैव वित्तेषु चित्तम् |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
 7. जिनका मन भोग, योग, अश्व, राज्य, स्त्री-सुख और धनोभोग से कभी विचलित न हुआ हो, फिर भी गुरु के श्रीचरणों के प्रति आसक्त न बन पाया हो तो मन की इस अटलता से क्या लाभ?
 अरण्ये न वा स्वस्य गेहे न कार्ये,
न देहे मनो वर्तते मे त्वनर्ध्ये |
मनश्चेन लग्नं गुरोरघ्रिपद्मे,
ततः किं ततः किं ततः किं ततः किम् ||||
8. जिनका मन वन या अपने विशाल भवन में, अपने कार्य या शरीर में तथा अमूल्य भण्डार में आसक्त न हो, पर गुरु के श्रीचरणों में भी वह मन आसक्त न हो पाये तो इन सारी अनासक्त्तियों का क्या लाभ?
गुरोरष्टकं यः पठेत्पुरायदेही,
यतिर्भूपतिर्ब्रह्मचारी च गेही |
लमेद्वाच्छिताथं पदं ब्रह्मसंज्ञं,
गुरोरुक्तवाक्ये मनो यस्य लग्नम् ||||
9. जो यति, राजा, ब्रह्मचारी एवं गृहस्थ इस गुरु अष्टक का पठन-पाठन करता है और जिसका मन गुरु के वचन में आसक्त है, वह पुण्यशाली शरीरधारी अपने इच्छितार्थ एवं ब्रह्मपद इन दोनों को संप्राप्त कर लेता है यह निश्चित है |
 
 
 गुरु मेरी पूजा, गुरु गोविन्द; गुरु मेरा पार ब्रह्म, गुरु भगवन्त्‌ ।

No comments: